Liseye Geçiş Sınavı’na katılan öğrenciler için 5 Temmuz’da tercih dönemi heyecanı başladı. Liselere Geçiş Sistemi kapsamındaki merkezi sınav sonuçları 30 Haziran’da açıklandı. Merakla beklenen sonuçların açıklanmasının ardından yayınlanan 2021 Ortaöğretime Geçiş Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu’nda yer alan esaslara göre tercihler yapılacak. Öğrencilerin öğrenim hayatları boyunca kariyer hedefleri etkileyecek sınavlardan biri olan LGS sonrası yüz binlerce öğrenci iyi bir liseye yerleşebilmek için tercih yapacak.İyi bir lisede eğitim alabilmek adına yapılacak tercih, öğrenciler için bir dönüm noktası olacak. Doğru tercihler öğrencilerin hayatlarının sadece dört yılını değil, üniversiteye gidiş yolunu da etkileyecek.İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Ortaokul Rehberlik Bölüm Başkanı Gülşen Aksu, tercih döneminde öğrenci ve ailelere önerilerde bulundu.“Önemli olan sınav sonucu değil, sınav süresince verilen emektir”Sınav sonucu ne olursa olsun bu sınavın sadece orta öğretime geçişte bir basamak olduğu unutulmamalıdır. Bu sebeple öğrenciler, tüm yıl gösterdikleri çaba için kendileriyle gurur duymalılar.Aileler bu süreçte çocuklarıyla sınav sonucunun değerlendirmesini yaparken çocuğun kişiliğini değil çalışma davranışına yönelik geri bildirimler vermelidir. Öğrencilere sınav sonucu beklentinin altında kaldıysa “verimli çalışmanın önemi”nden, “bu yıl neyi daha iyi yapsaydı istenen bir sonuç alabilirdi?” başlıklarında görüşülmelidir. Sınav sonucu beklentileri karşıladıysa çalışma performansı takdir edilmeli ve bu çalışma performansının kendisine kazandırdığı ve eğitim hayatı boyunca kazandıracakları hakkında görüşülmelidir.Aileler, önemli olanın sınav sonucu değil sınav süreci boyunca öğrencinin verdiği emek olduğunu her fırsatta dile getirmelidir. Sınav sonuçları yerine süreçleri takdir edilen öğrencilerin çalışma performansları pekiştirilmiş olur ve ebeveynlerinin gözündeki değerlerinin sınav sonucuyla ölçülmediğini fark ederler.“Tercih işlemleri uzman kişilerle yapılmalıdır”Tüm öğrenciler ve veliler yayımlanan 2021 Orta öğretime Geçiş Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu’nu titizlikle incelemeli ve kılavuzda yer alan takvim doğrultusunda yaz programlarını planlamalılar.Yayımlanan kılavuza göre tercih ve yerleştirme işlemleri bu yıl 5-16 Temmuz 2021 tarihleri arasında e-okul sistemi üzerinden yapılmalı ve okul müdürlüğü tarafından onaylanmalıdır.Tercih sonuçları 26 Temmuz 2021 tarihinde açıklanacak ve aynı gün boş kontenjanların ilanıyla nakil süreçleri başlayacaktır.Tercih işlemleri öğrencilerin kişilik özellikleri, ilgi alanları, kariyer hedefleri dikkate alınarak mutlaka bu alanda uzman kişilerle yapılmalıdır.Yerleştirme işlemleri her yıl öğrencinin yüzdelik dilimine göre yapılır fakat geçen yıl sınava 1.472.088 öğrenci girmişken bu yıl sadece 1.038.492 öğrenci sınava girdiğinden bu fark yüzdelik dilimleri etkileyecektir. Bu sebeple tercih işlemleri yapılırken bir önceki yıla ait okulların yüzdelik dilimleri baz alınarak tercih işlemi yapılması yanıltıcı olabilir. Tercih işlemleri yapılırken öğrencinin Türkiye geneli başarı sırasına göre bir rota belirleyip tercih yapmak daha doğru olacaktır. Tercih listelerine ve tercih işlemleri ekranlarına e-okul ana sayfadan ulaşılabilecek.Lise seçimi nasıl yapılmalıLise hayatı; bir öğrencinin gelecekle ilgili önemli kararlar aldığı, üniversite ve bölüm hedefleri belirlediği, kariyer planlamasını şekillendirdiği bir dönemdir. Aynı zamanda yaş itibarıyla öğrencilerin ergenlik döneminde olduğu psikososyal gelişim kuramlarına göre de kimlik oluşturdukları bir süreçtir. Bu nedenle lise hayatında öğrencilerin akademik becerileri kadar psikososyal ihtiyaçlarına duyarlı bir eğitim-öğretim ortamı oluşturmak gerekir. Veliler ve öğrenciler, iyi bir lise seçiminde bazı kriterleri göz önünde bulundurmalıdırlar. Bu kriterler:Öğrenme ortamıİyi bir lise, lise hayatının ilk yıllarından itibaren öğrenciyi tanımalı, ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerini keşfedebilecekleri ve geliştirebilecekleri öğrenme ortamları oluşturmalıdır. İyi bir lisenin hem içeriğe hem de beceriye odaklanması gerekir. Lise müfredatının konu ve kazanımları içselleştirilmeli, özümseyerek öğrenme gerçekleşmeli, öğrenciler iyi kurgulanmış bir ölçme değerlendirme sistemi ve yayınlarla desteklenmeli, öğrencilere ve ailelere sık geri bildirim verilmelidir.Üniversite hazırlık süreciİyi bir lise, üniversite hazırlık süreçlerinde öğrencilerinin akademik takibini yapmalı ve belirli periyotlarda geri bildirimler vererek çalışma davranışlarını şekillendirmelidir. Üniversiteye geçişte uygulanan sınav sisteminde öğrencilerin dört yıllık lise eğitimi boyunca sorumlu oldukları konu ve kazanımlar ölçülür. Dolayısıyla lisenin ilk yıllarından itibaren öğrencilerin güçlü bir akademik altyapıya sahip olmaları gerekir. İyi bir lisenin bu bilinçle hareket etmesi, sadece rehberlik bölümünün değil, tüm öğretmenlerin de öğrencilerin akademik becerilerini yakından izledikleri, öğrenciye ve veliye sık geri bildirim verdikleri bir danışman öğretmenlik sistemi uygulanmalıdır.Sosyal beceri gelişimiİyi bir lise; öğrencilerinin iletişim becerilerine, sosyal becerilerine önem vermelidir. Ergenlik dönemi, aynı zamanda genç yetişkinlik dönemine hazırlık demektir. Bu nedenle bir birey olarak toplum içinde yer edinecek öğrencilerin bu becerilerinin desteklenmesi gerekir.Kulüpler, etkinlikler, sosyal sorumluluk projeleriyle lise hayatındaki öğrenme ortamlarını zenginleştirilmelidir. Öğrencilerin kendilerini çok yönlü geliştirebilecekleri akademik ve sosyal ortamlar sağlamalıdır.Dijital dünyada dijital becerilerİyi bir lise, öğrencilerin dijital becerilerini geliştirmelidir. İnsanlarla nasıl iletişim kurduğumuz, haberleştiğimiz, sosyalleştiğimiz, çevremizle, dünyayla ilgili gelişmelerden nasıl haberdar olduğumuz, alışverişimizi nasıl yaptığımız, anılarımızı nasıl biriktirdiğimizi dönüştüren dijital çağdayız. Dijital çağda öğrenmeyi sadece yüz yüze değil -pandemi döneminde deneyimlediğimiz gibi- uzaktan eğitimle de gerçekleştirdik. İyi bir lise, öğrencilerinin dijital dönemde nasıl kimlik oluşturduklarını ve dijital güvenlik konularını önemsemeli, öğrencilerinin kodlama, yazılım ve yapay zekâ gibi konularda becerilerini geliştirmelidir.Proje temelli liseİyi bir lise, öğrencilerin bilimsel süreç becerileri kazanmalarını desteklemelidir. Matematik, fizik, kimya, biyoloji, edebiyat, tarih, coğrafya gibi temel bilimlerde öğrencilerin araştırma yapmasını, bilimsel bilgi üretmesini sağlamalıdır. Öğrencilerini ulusal ve uluslararası bilimsel proje yarışmalarına yönlendirmelidir. Etik ve akademik dürüstlük gibi kavramları lise hayatında öğretmeli, üniversitedeki akademik hayata hazırlamalıdır. Bilim ve teknoloji üretme, ülkesine, topluma ve dünyaya katkı sağlayacak gençler yetiştirme misyonuna sahip olmalıdır.Yabancı dil eğitimiİyi bir lise, yabancı dil eğitimine önem vermelidir. Haftalık programda yabancı dil ders saatlerine yoğunluk vermeli ve öğrencilerin dil becerilerini nasıl geliştirdiği ile ilgili özgün bir programı olmalıdır. Öğrencilerin dil yeterliliğini ölçen uluslararası sınavlara hazırlamalıdır.Hayata hazırlıkİyi bir lise; öğrencilerini tasarım odaklı düşünme, girişimcilik, liderlik, inovasyon, üretkenlik, problem çözme gibi kavramlarla tanıştırmalı. Bu alanlardaki projeler ve etkinliklerle öğrencilerini üniversitenin yanında geleceğin iş dünyasına da hazırlamalıdır.